R |
R |
|
raccamàri |
Ricamare: |
|
racciuppiàri |
Spigolare: |
|
raccumannàri |
Raccomandare: |
|
racìna |
Uva: |
|
ràddu |
sporcizia sulla pelle |
|
ragghiu |
raglio |
|
ràggia |
Rabbia: |
|
raggiùni |
ragione |
Iai
millî cannî dî raggiünî |
ralòggiu |
orologio |
|
raluggiàru |
Orologiaio: |
|
ramìgna |
gramigna |
|
ràmmu |
Rame: |
Ci'appizzai rammü e stagnü |
Ràmmu, ramma |
Ramo: |
L'arbulu pecca e
a ramma ricivi |
ranàtu |
Melograno: |
|
rancàscia |
grancassa |
|
rancàta |
parte (porzione di terreno) |
|
ràncitu |
rancido |
Quannu
a jatta nun pò arrivari nà saimmi dici ca sà di rancitu |
ràni |
grani |
Oh Giuvannî a la
porta rannî
ppî du ranî dî panza tî ne vai all'inferno!!! |
ranni |
enorme,
Grande: |
..fammi na cudduredda
fammilla ranni ranni... |
Figghi
nichi peni nichi
figghi ranni peni ranni |
U pisci
ranni
si mancia u pisci nicu |
rànni |
adulto |
|
rànnili |
Grandine: |
|
rappàgghiu |
appiglio |
|
rapparièddu |
gancio |
|
ràppulu |
Grappolo: |
|
rapùtu |
Aperto: |
|
ràra |
Grata: |
|
rarènti |
rasente |
|
ràri |
dare |
Se fossutu sceccu mancu
pagghia ti racissi |
ràrica |
Radice: |
|
rarìgghia |
graticola |
|
rasàri |
radere falciare |
|
rascàri |
raschiare |
|
ràssu |
Grasso: |
|
rastièddu |
Rastrello: |
|
rasùlu |
Rasoio: |
|
ratapùntu, ritapùntu |
retropunto |
|
rattaluòra |
Grattugia: |
|
rattièddu |
lavoretto |
|
rattùni |
graffio |
|
raùtu |
respiro del moribondo |
|
ràzia |
Grazia: |
|
razzàru |
asparago (pianta) |
|
recamatèrna |
requiem eternam |
|
redivilòria |
re della gloria |
|
règna |
covone (un fascio
di fieno)
|
|
rènniri |
Rendere: |
|
rènti |
Dente: |
I corni su comm'e renti
fanu mali quannu spuntunu,
ma appuoi servunu ppi manciari |
Metti u pani ammenz'è renti
ca a fammi sa'rrisenti |
U Signuri duna pani a
cu nunn'a i renti. |
rèsca |
lisca li pesce |
|
rèsi |
diedi |
e ci resi 'ncorp'i zappa |
rèsta |
Vaso: (in
terracotta) |
|
restu |
resto |
|
rialàtu |
Regalato: |
|
rialìnu |
Soffitto: |
|
riàlu |
Regalo: |
|
ribbausàri |
sobbalzare |
|
ricchìzza |
ricchezza |
I sordi fanu sordi
'o riccu ricchizzi
'o povuru puvirtà |
rìccu |
ricco |
Cu è riccu d'amici è scarsu di guai |
richinnìcchi |
? |
A richinnicchi a mentrî chi! |
riciannòvi |
diciannove |
|
riciassètti |
diciassette |
|
riciòttu |
diciotto |
|
riculìzzia |
liquorizia |
|
ricuògghiri |
Raccogliere: |
...i
picciriddi sunu o suli
ca rricuogghiunu u cuttuni,... |
ricuttàru |
venditore di ricotte |
|
rièggiri |
Reggere, |
|
rièvula |
Regola: |
|
rifriddàri |
Raffreddare: |
|
rifriddùri |
Raffeddore: |
|
riggipièttu |
reggipetto |
|
riminàri |
mescolare |
|
rimbambìtu |
rimbambito |
|
rimisu |
risvolto |
|
rimòrsu i cusciènza |
Rimorso: |
|
rimuddàri, |
Ammollire: |
Quannü a varba 'î l'aütrî
a vîrî farî
metti a tua a rîmuddarî |
rimunnàri |
potare |
|
rìna |
Sabbia: |
|
rinàli |
orinale (vaso da notte) |
Pisciari fuori do
rinali |
rìncu |
rango, fila |
a
rincu a rincu |
riniescìtu |
esito |
|
rintièra |
Dentiera: |
|
rìntra |
dentro |
Ni
misumu l'acqua rintra
e i tubbi 'nchianu |
ripizzàri |
Rammendare: |
|
riri |
dire |
Ni vuoi si rici
'e
malati |
Nun cririri a
tuttu chiddu ca si rici |
rìriri |
Ridere: |
cu ti fa chianciri ti fa ririri cu ti fa ririri
ti fa chianciri -
Iavi na panza quantu na utti, quannu camina fa
ririri a tutti |
risbigghiàri |
svegliarsi |
|
risìbbila |
recidiva (malattia) |
|
risicàri |
rischiare |
|
risìnu |
umidità |
|
risirènza |
precipitato |
|
rispièttu |
rispetto |
|
rispùnniri |
Rispondere: |
|
rispustièri |
sfacciato, sfrontato |
|
ristùccia |
residui di rami secchi |
|
ritagghiàri |
ritagliare |
|
rìtta |
Destra: |
|
ritticulàtu |
filo spinato |
|
rìtta/u |
Dritto: |
Cu lu dammi e sempri dammi,
i cosi ritti addivèntunu strammi. |
Saccu vacanti
nun po stari a ritta |
Nnè di rittü, nnè di
cchiattü
Nnè rittü, nnè tortü |
riulammarrìtti |
Ortica: |
|
riùni |
rovina |
I mali cumpagnuni
portunu l'ommu a riuni |
rìunu |
Origano: |
|
riurdàri |
Ricordare |
|
rivulìcchiu |
orzaiolo |
|
rizzètta |
ricetta medica |
|
rizzèttu |
calma pace |
|
rìzzi |
ricci (riferito ai capelli) |
|
rizzittàri |
riordinare |
|
rìzzu |
Riccio: |
|
ròddulu |
? |
|
ròsole |
Gelone: |
|
ròssu |
Grosso: |
U pisci rossu (o ranni)
si mancia u pisci nicu |
rota a pallini |
cuscinetto a sfera |
|
rràggia |
Rabbia: |
|
rrasciu |
sporcizia |
|
rrassu (arràssu) |
distante |
Vardati d'o viddranu
bucchirisi ! E " quannu viriti 'mpaisi 'nta 'nfossu,
chissu e' bucchieri, passatici a rrassu
|
rrisèntiri |
risentire |
Metti u pani ammenz'è
renti
ca a fammi sa'rrisenti |
rròbba |
roba |
|
rròcchiu |
crocchio, gruppo di persone vicine |
|
Rrurùsu |
Seccante
(fastidioso nel prendere in giro in maniera poco
educata.) |
|
rrùtta |
rotta |
Iurnata
rrutta rumpila
tutta |
rucchièddu |
filo da cucire |
|
rudduliàri |
pasticcciare |
|
ruddulùsa |
pasticciona |
|
ruènti |
invadente e precipitoso |
|
ruèttu |
Rovo: |
|
rùggia |
ruggine |
|
rùgna |
rogna |
|
rugnùni |
testicoli di animali |
|
rumanièddu |
cordicella |
|
rumàzzu |
bacchio |
|
rumìtu |
eremita |
|
rummuliàri |
borbottare |
|
rùmpiri |
rompere |
Iurnata
rrutta rumpila
tutta |
ruòi |
gru (uccelli) |
Anu passatu i ruoi !!!....cància u tempu ? |
rùppu |
Nodo: |
|
rusicàta |
rosicata |
|
russània |
rosolia |
|
russèttu |
rossetto |
|
russèttu |
bacca del biancospino |
|
russùra |
rossore |
|
rutta |
grotta |
Va ca m'abbiü
Va ca m'abbiü
m'abbiü 'n dî na sumagghia
o m'abbìu nnî na rutta. |
ruttàmmi |
rottame |
|
ruttàmmi |
rottame: |
|
rùttu |
rutto |
|
ruvèttu |
Rovo: |
|
ruzzuliàri |
lamentarsi borbottare |
|